Covid 19 li geçen 1 yıl

Covid-19 ile Geçen 1 Yıl

Geçtiğimiz 2020 yılının mart ayında Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından ilk vaka açıklanalı bir yıl oldu. Bu bir yıllık zaman içerisinde salgının arttığı ve düştüğü zamanlar oldu. Kısıtlamalar yapıldı, kaldırıldı, yumuşatıldı, yasaklar uygulandı, aşı bulundu derken bugünlere geldik. Nice insanımızı virüs yüzünden kaybettik. Canla başla virüse karşı mücadele veren hemşiresinden doktoruna birçok sağlık personelimizi de yitirdik. Hayatını kaybeden tüm vatandaşlarımızı ve sağlık çalışanlarını bir kez daha saygı ve rahmetle anıyorum.

Mücadeleyi sadece virüse karşı mı veriyoruz? Tabii ki hayır. Birçok alanda mücadele mevcut ancak ben sizlere son dönemde özellikle sosyal medyada sıklıkla karşılaştığımız ve verdiğimiz bir kısım mücadelelerden bahsetmek istiyorum. Başı en sık karşılaştıklarımızdan yanlış bilgi ve yayılmasına karşı verdiğimiz mücadele çekiyor. Yanlış bilgi deyip geçmemek lazım çünkü kendisinin en yaygın 7 tane de alt türü var ve sadece yanlış olmakla kalmıyor. Karşımıza öyle bir çıkıyor ki inanmamak elde değil. Bazen de inanmak istediğimiz için olağan bir duruma dönüşebiliyor. Hele ki sağlık alanına düşünce bu yanlışlar tehlikeli hale gelebiliyor. Sizlerin de sağlıkta şaka olmaz cümlesiyle aynı fikirde olduğunuz kanısındayım. Bu yaygın türlerden tek tek bahsedelim;

1) Çarpıtma; karşımıza gerçek anlamından saptırarak yanlışa sürükleme/yönlendirme,

2) Taklit; bir kişi ya da kurumun imitasyonunun (taklit) oluşturulduğu içerikler ya da hesaplar,

3) Manipülasyon; seçme, ekleme ve çıkarma yoluyla değiştirilmiş bilgi,

4) Bağlamdan koparma; doğru bir bilginin, içinde bulunduğu olaylar, durumlar veya ilişkiler örgüsünden koparılarak farklı bir anlatı içinde sunulması

5) Hatalı ilişkilendirme; bir olayla ilişkilendirilen ancak farklı bir durumu yansıtan fotoğraf, video, alıntı ya da haber başlıkları

6) Uydurma; tamamen üretilmiş, herhangi bir gerçeklik payı taşımayan içerikler,

7) Parodi; eğlence ve alaya alma amaçlı hazırlanan, kullanıcıları yanıltma potansiyeli olan içerikler olarak karşımıza çıkıyor.

Bu türlere de birkaç örnek ekleyerek pekiştirelim. Mesela sosyal medyaya düşen ‘maske kullanımının akciğerlerde iltihaplanma ve kansere yol açtığı’ iddiasını ele alalım. Tıbbi literatürde de maskeye bağlı akciğer iltihaplanması ya da kanserini destekleyen bilimsel bir yayın bulunmuyor. Maskeler doğru şekilde kullanıldığında enfeksiyon bulaşını önlüyor. Yani maske kullanımı akciğerde iltihaba ya da kansere yol açmıyor. Bir başka örnek ise arı zehrinin koronavirüse iyi geldiği iddiası. Arı iğnesi çok şiddetli alerjik reaksiyonlara sebep olabilir. Apiterapi (arı zehri tedavisi) romatizma gibi hastalıkların tedavisinde kullanılan alternatif bir yöntem olmasına karşın bu tür alternatif tıp tedavileri uzman gözetiminde yapılmadığında çok ciddi sağlık sorunlarına ve dahası ölümlere sebep olabilir. Ayrıca arı zehrinin koronavirüse iyi geldiğine dair bilimsel bir veri mevcut değil. Kısacası yanlış bilgi de virüs gibi hızlı bir şekilde yayılmaya meyil gösteriyor. Nasıl kendimizi virüsten korumak için tedbirler alıyorsak bu konuda da gerekli hassasiyeti göstermemiz gerekmektedir. Bu iddialara şüpheci yaklaşarak, uzmana danışarak korunmak da mevcut. Ha bir de hatırlatma yapalım, bu tür yanlış bilgi ve yaygın türlerini şakacı, dolandırıcı, siyasetçi, komplo teorisyenleri, bilgi sızdıran, akraba ve ünlü olmak üzere hazırlayan ve dağıtan 7 insan tipi var, bunlara dikkat etmekte fayda var. Covid-19’dan korunmak için maske, temizlik ve mesafe kurallarına uymanın yanında yeterli ve dengeli beslenmeden ayrılmayın, bilimden şaşmayın. Sağlıklı, mutlu günler diliyorum.

Uzm. Dyt. Osman ÇAKIR

YORUM EKLE

Lütfen Dikkat Lütfen Dikkat: Bu sitedeki içeriklere yapılan yorum ve düşünceler tamamıyla yorum sahiplerine aittir. Küfür, hakaret, ırkçılık, siyasi, spam, ticari reklam vb. içerikli yorumlar yayınlanmaz, bu yorumları yapan kişiler sistem tarafından yasaklanır.